Zaparcia są stosunkowo częstą dolegliwością dotykającą ludzi w różnym wieku. Szacuje się, że objawy zatwardzenia występują nawet u 20% populacji, z czego zdecydowaną większość stanowią osoby starsze. Czynnikami ryzyka wystąpienia tej nieprzyjemnej dolegliwości jest m.in. płeć żeńska, siedzący tryb życia, dieta ubogoresztkowa i wiele innych.
Przyczyny zaparć
Zatwardzenie może powstawać na kilka sposobów. Lekarze zwykle dzielą zaparcia na mechaniczne, czynnościowe i toksyczne. Do pierwszej grupy zaliczane są wszystkie problemy z wypróżnieniem, które związane są z występowaniem mechanicznej przeszkody w świetle jelita, uniemożliwiającej swobodny pasaż treści jelitowej. Należą do nich choroby nowotworowe przewodu pokarmowego, wszelkie nacieki z zewnątrz, blizny pooperacyjne oraz stany zapalne jelit. Zaparcie czynnościowe związane jest natomiast z osłabioną perystaltyką, która nie jest wystarczająca do przesunięcia treści jelitowej w dół przewodu pokarmowego. Ten rodzaj zatwardzenia obserwowany jest w stanach gorączkowych, stanach wyniszczenia organizmu oraz wszystkich innych stanach chorobowych, w których wymagane jest bezwzględne leżenie. Ostatnia grupa zaparć ma etiologię toksyczną i najczęściej związana jest z działaniem substancji zewnątrzpochodnych. Zalicza się tu zarówno występowanie zatwardzeń w wyniku działań niepożądanych niektórych leków, a także na skutek zatrucia metalami ciężkimi. Lekami, które wykazują najsilniejsze działania niepożądane w postaci zaparć są niewątpliwie atropina oraz morfina.
Zaparcia - objawy
Choć zaparcie kojarzone jest najczęściej ze zbyt rzadkim wypróżnieniem pomimo odczuwania potrzeby, to pod pojęciem tym kryje się wiele zróżnicowanych objawów. Zatwardzenie objawia się także trudnościami z oddawaniem stolca, zbitym jego charakterem, uczuciem pełności w jamie brzusznej oraz wrażeniem niepełnego wypróżnienia. Występowanie, któregokolwiek z tych objawów, nawet przy codziennym oddawaniu stolca, wskazuje na występowanie zaburzenia i jest sygnałem do podjęcia odpowiednich działań profilaktyczno-leczniczych.
